Ondieptes en weersomslag worden onderschat

De Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij (KNRM) lanceert een hotspotkaart met watergebieden waar watersporters vaak de hulp inroepen van de vrijwilligers van de KNRM. Op de hotspotkaart staan vijf gebieden op zee en binnenwateren waar zowel zeil- als motorboten te maken krijgen met ondieptes of verrast worden door slecht weer.

De hotspotkaart is onderdeel van KNRM’s watersportcampagne “Wij helpen…bij nood en problemen op het water”. Met flyers in jachthavens, informatie op social media, www.knrm.nl en bijdragen in (online) media informeert de KNRM watersporters deze zomer wat te doen bij problemen of noodsituaties op het water en hoe ze te voorkomen.
Op de hotspotkaart staan vijf gebieden op zee en binnenwateren waar watersporters vaak hulp moeten inschakelen van de KNRM vanwege vastlopen of problemen door plotselinge weersomslag. Door navigatiefouten lopen boten vast op ondieptes, met als gevolg schade en paniek aan boord. Als daarbij het weer ook nog omslaat leidt dat tot extra gevaarlijke situaties en schade door wind, golven en stroming. De KNRM ziet ieder jaar sowieso watersporters in de problemen komen door plotselinge weersomslag met schade aan zeilen en ongecontroleerde situaties aan boord tot gevolg.

Bekende vastloopplekken
Het IJsselmeer, en dan met name de noordoostkant, is zo’n gebied waar de reddingboten van de KNRM geregeld uitvaren om boten los te trekken van zandbanken tussen Lemmer en Stavoren.
Op de Waddenzee ziet de KNRM drie bekende vastloopplekken: onder Texel bij zandplaat ‘De Bollen’. Tussen Vlieland, Terschelling en Harlingen, met name rondom de Boontjes, Vlielanderbalg en net buiten de geul tussen Harlingen en West Terschelling. En ook onder Ameland en Schiermonnikoog net buiten de vaargeul en rondom Brakzand. Getij, wind en onbekendheid met het gebied zijn oorzaken van het aan de grond lopen.

En ook op de Zeeuwse en Zuid-Hollandse stromen moet de KNRM vaak op pad om boten los te slepen. Veel strandingen zijn te voorkomen. Eric Rodenhuis, schipper bij KNRM Stellendam aan de Haringvliet: “Dan willen ze de vaarroute even afsnijden of ze hebben oude kaarten. Blijf gewoon binnen de tonnenlijn, dan vaar je misschien een half uurtje langer, maar je hebt toch vakantie? Waarom zou je het risico nemen en vervolgens een halve dag verspillen omdat je vast komt te liggen?”
Een plek waar watersporters niet verwachten dat er ook sprake is van eb en vloed en de KNRM veel vastlopers ziet, is de Biesbosch. Mensen leggen hun bootjes aan op één van de vele eilandjes en ontdekken als ze weg willen varen dat het water is gezakt en hun boot muurvast ligt.

Randmeren
Weer een ander type problemen ziet de KNRM rond de Randmeren; het IJmeer, Gooimeer en Eemmeer. Daar zorgt de waterplant Fonteinkruid voor vastgelopen schroeven en verstopte koelwaterleidingen. Ook hier is het van belang om in de vaargeul te blijven, want daar worden de waterplanten gemaaid.

Weersomslag
Elke zomer komen er ook watersporters in de problemen door een onverwachte weersomslag. De Zeeuwse wateren bijvoorbeeld worden omringd door eilanden, dat zijn warmtebronnen waarboven makkelijk buien ontstaan en op het relatief ondiepe IJsselmeer zorgt harde wind al snel voor flinke golven. "Slecht weer komt zelden onverwachts”, aldus Henk Huizinga, meteoroloog bij Nimosmeteo.nl en Zeilen.

Drie belangrijke tips die kunnen voorkomen dat watersporters overvallen worden door weersomslag.
● Check bronnen: Bij een goede voorbereiding horen volgens de meteoroloog het checken van weerkaarten, de windvoorspelling (via bijv. windy.com) en de verwachtingen van het KNMI. Weerapps zoals Buienradar kunnen behulpzaam zijn, maar Huizinga raadt af daar blind op te varen, aangezien deze apps snel ontwikkelende nieuwe buien niet 'zien'.
● Kijk naar de lucht: op warme dagen wanneer zon volop schijnt en het land goed opwarmt ontstaan soms grote wolken in de vorm van een bloemkool. Zo’n wolk gaat regen en onweer loslaten en kan tot tientallen kilometers verderop zorgen voor een sterke wind, uit een onverwachte richting, zonder dat er een druppel regen valt.
● Sla waarschuwingen niet in de wind: Het KNMI geeft weerswaarschuwingen aan de hand van kleuren en locatie specifiek, bijvoorbeeld per provincie of groot watergebied. Neem het weer en de waarschuwingen serieus, het kan grillig zijn.

KNRM Helpt App
In de campagne attendeert de KNRM watersporters op de KNRM Helpt app. Met de app kunnen gebruikers vaarplannen maken, waterkaarten en informatie uit de omgeving raadplegen (zoals jachthavens, marifoonkanalen, watersportwinkels en bunkerstations) en de weersvoorspelling in de gaten houden. Met een speciale knop schakel je snel hulp in bij pech of nood. Bij gebruik van de app zien de Kustwacht en KNRM onmiddellijk waar de boot zich bevindt. Dat maakt het veel makkelijker om gevonden te worden en snel hulp te kunnen krijgen.

De KNRM hoopt dat watersporters deze zomer zorgen dat ze vaarklaar zijn en goed voorbereid het water opgaan. Mochten ze alsnog in de problemen komen, dan helpen de KNRM-vrijwilligers graag.

Informatie over pech of nood op het water?
Check www.knrm.nl/wij-helpen