Samen verder werken aan een veilige dijk

In de afgelopen maanden van 2022 hebben het projectteam en de Werkgroep Dijkversterking van de Eilandraad veel overlegd over het nieuwe ontwerp van de dijk op Marken. De leden van de werkgroep zien veel risico’s bij de plannen van Rijkswaterstaat, waardoor ze het niet eens zijn met een aantal ontwerpkeuzes.

Als je er dan samen niet uitkomt, kan het helpen om externe partijen aan tafel te vragen. Marian van der Weele, burgemeester van de gemeente Waterland, en Rijkswaterstaat directeur Nienke Bagchus schoven onlangs aan om mee te denken en uit de impasse te komen.

Bijeenkomst projectteam en werkgroep
Tijdens de bijeenkomst in dorpshuis het Trefpunt hebben we de knelpunten benoemd; de plannen van het projectteam wijken af van het referentieontwerp dat we een aantal jaren daarvoor samen met de werkgroep aan de bewoners hebben getoond.

Er komt geen hele nieuwe dijk, maar een compacte dijk die deels gebruikt maakt van de oude dijk. Daarnaast is de nieuwe dijk maar een klein stukje hoger dan de oude dijk. Volgens de werkgroep is de buitenkant van de dijk te veel bedekt met stortsteen, wat er grof uitziet en moeilijk te onderhouden is.

Verwachtingen anders ingevuld
Nienke Bagchus begrijpt de frustratie bij de werkgroep.'Er is in de afgelopen jaren veel tijd gestoken in de nieuwe dijk, zeker ook door de leden van de werkgroep. Als je dan een deel van de verwachtingen anders ingevuld ziet worden, lijkt het alsof dat allemaal voor niets is geweest'.

Ze benadrukt dat dit zeker niet het geval is en dat de uitkomsten uit de eerdere gesprekken en het projectplan Waterwet wel degelijk de basis zijn geweest voor de aanbesteding van het project.

Slimmer bouwen van dijk
Bij aanbestedingen maken we graag gebruik van kennis uit het bedrijfsleven. We vragen inschrijvende partijen, naast belangrijke zaken zoals waterveiligheid en zettingsbeheersing, ook om goede ideeën om de (milieu-)kosten zo laag mogelijk te houden.

De gekozen aannemerscombinatie voor dit project toonde aan dat we de dijk in meerdere opzichten slimmer kunnen bouwen. Door niet een volledig nieuwe dijk te bouwen, maar juist de oude dijk als basis te gebruiken is er minder materiaal nodig en kunnen we meer materiaal hergebruiken. Dit is een stuk duurzamer en efficiënter, omdat het enorm veel transport en verkeersoverlast scheelt.

Het betekent wel dat de bestaande dijk tijdens de werkzaamheden voor langere tijd niet toegankelijk is. Daarnaast is de dijk met dit compacte ontwerp ook minder zettingsgevoelig. De basis van de dijk is immers al samengedrukt, wat bij een nieuwe dijk nog niet het geval is.

De leden van de werkgroep zijn bezorgd dat de verschillen in zetting van de oude dijk en de nieuwe opbouw juist voor nieuwe veiligheidsrisico’s zorgt, samen met het feit dat de nieuwe dijk niet veel hoger wordt dan de oude dijk.

'Wij begrijpen deze zorgen', verklaart Marcel Linders, verantwoordelijk voor de technische uitvoering van het project. 'Daarom hebben wij allerlei slimme maatregelen bedacht om de risico’s te beheersen, zoals het aanleggen van proefvakken om de bouwmethodiek te testen. Daar beginnen we in 2023 mee.’

‘De uitkomsten van de proefvakken nemen we mee in het definitieve ontwerp. En wat de hoogte van de dijk betreft; de veiligheid is niet alleen afhankelijk van de hoogte, maar vooral van de hele vorm van de dijk, de hoeveelheid stort- en zetsteen en de stabiliteit'.

Elkaar kwijtraken en vinden
Het laatste gesprek heeft het projectteam en de werkgroep weer dichter bij elkaar gebracht. Ondanks het feit dat ze nog niet op alle punten op 1 lijn zitten kunnen de projectvoorbereidingen weer doorgaan. 'We zijn elkaar een beetje kwijtgeraakt in de aanbestedingsfase’, vertelt Bagchus.'De strakke aanbestedingsregels laten het ook niet toe om hierover te communiceren, maar we hadden de keuze voor de aannemer en de gevolgen voor het ontwerp wél eerder bij de werkgroep kunnen onderbouwen. We moeten ervoor zorgen dat dit niet meer gebeurt en we samen verder kunnen werken aan een veilige dijk die past bij Marken'.

Graag laten we de nieuwe dijk zien tijdens een informatiemarkt die we begin 2023 organiseren in dorpshuis Het Trefpunt op Marken.